Sur Ajans Medya Hizmetleri

Şeniz Eken/ÖZEL HABER

Tarım ve Orman Bakanlığı’nın Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) verilerine göre Diyarbakır’da tarımsal üretim faaliyetinde bulunan çiftçilerin sayısı 35 bini aşıyor. Ancak ekonomik tabloya karşı desteksiz kalan çiftçiler, 2025 yılı boyunca artan girdi maliyetleri ve kuraklık nedeniyle şu sıralar zor günler geçiriyor.

Yenişehir Ziraat Odası Başkanı Süleyman İskenderoğlu, bölgedeki durumu “Üretemez hale geldik” sözleriyle özetledi. Gübre, mazot ve kuraklık kaynaklı verim kayıplarıyla mücadele eden çiftçiler, hükümetin destek vermemesi halinde üretimi tamamen durdurabileceklerini ifade ediyor.

Kuraklık verimi düşürdü, maliyet çiftçiyi ezdi

İskenderoğlu, çiftçilerin temel sorunlarını şöyle özetledi: “Bu yıl bizi en çok etkileyen iki şey var: kuraklık ve artan girdi maliyetleri. Gübre fiyatları kısa sürede 19 TL’den 27 TL’ye çıktı. Mazot da 43 TL’den 53 TL’ye yükseldi. Hem gübre hem de mazotta yüzde 25’i aşan zam var. Üstelik çiftçi olarak biz ÖTV de ödüyoruz. Bu dünyada hiçbir yerde yok. Biliyorsunuz, gübrenin ana ham maddesi İran’dan geliyor. İran, İsrail ve ABD arasında süren savaş gerilimleri ve İran’ın Hürmüz Boğazı’nı kapatma tehdidi gibi gelişmeler fiyatları doğrudan etkiliyor. Bu nedenle gübre fiyatlarındaki artış kaçınılmaz hale geldi.”

Yaşanan maliyet artışlarının üretimi doğrudan tehdit ettiğini belirten İskenderoğlu, “Avrupa’daki ya da ABD’deki çiftçiyle nasıl rekabet edeceğiz? Biz traktörle üretim yaparken hâlâ ÖTV ödüyoruz. Hükümet her konuda fedakârlığı çiftçiden bekliyor. Ama çiftçinin artık dayanacak gücü kalmadı. Tükendi,” dedi.

Hasat üretim maliyetini karşılamıyor

Kuraklığın özellikle kuru tarım yapılan alanlarda etkisini ciddi biçimde gösterdiğini vurgulayan İskenderoğlu, “Ocak ve Şubat aylarında yeterli yağış olmadı. Bazı yerlerde dönüm başına 50 kg, en fazla alınan yerlerde ise 200 kg verim elde edilebildi. Bu, üretim maliyetini bile karşılamıyor,” ifadelerini kullandı.

Çiftçinin borcu tavan yaptı: Üretimi bıraktılar

Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerine olan borçların altından kalkılamadığını belirten İskenderoğlu, “Çiftçinin toplam borcu 1 katrilyon TL’yi aştı. Üstelik her yıl bu borçların üstüne yeni borçlar ekleniyor. Şimdi borcunu ödeyemeyen, üretim yapamayan binlerce çiftçi var,” dedi.

İskenderoğlu, tüm bu zorluklara rağmen hiçbir yetkilinin çiftçinin durumuyla ilgilenmediğini belirtti: “Bugüne kadar sorunlara dair herhangi bir somuta adım atılmadı. Çiftçiye hiçbir destek sağlanmadı. Perişan haldeyiz. Üretemiyoruz.”

Siyaset üstü çağrı: “Biz kimsenin partisi değiliz”

Özellikle kuru tarım yapılan alanlarda çiftçilere acil destek sağlanması gerektiğini vurgulayan İskenderoğlu, Cumhurbaşkanlığı’na çağrıda bulundu: “2018’de Aksaray’da, 2021’de Adıyaman’da yaşanan afetlerde Cumhurbaşkanlığı Afet Fonu devreye girmişti. Aynı desteğin bu yıl kuraklıktan etkilenen kuru tarım arazilerindeki çiftçiler için de sağlanmasını talep ediyoruz. Genç ve kadın üreticilere pozitif ayrımcılık uygulanarak küçük aile işletmeleri desteklenmeli.”

İskenderoğlu, tüm siyasilere çağrıda bulunarak, üreticiye sahip çıkılması gerektiğini şu sözlerle dile getirdi: “Sizin aracılığınızla parti ayrımı yapmaksızın Diyarbakır’daki 12 milletvekiline sesleniyoruz. Lütfen çiftçiye sahip çıkın. Biz kimsenin partisi değiliz. Biz üreten tarafız. Amacımız sofralara temiz ve sağlıklı ürün ulaştırmak. Şu an bu röportajı tarladan veriyorum. Alın terimizin karşılığını istiyoruz.” dedi.